تهیه نانولیپوزوم های حاوی ویتامین e به عنوان حامل های dha و epa و ارزیابی پایداری فیزیکی آنها

سابقه و هدف: ایکوزاپنتاانوئیک اسید (epa) و دوکوزاهگزاانوئیک اسید (dha) دارای اثرات پیشگیرانه و درمانی در بیماری های مختلف به ویژه بیماری های عروقی قلب و التهابی هستند. با در نظر گرفتن مزایای کاربرد نانولیپوزوم ها به عنوان سامانه های حامل ترکیبات زیست فعال، تحقیق حاضر با هدف تهیه و ارزیابی پایداری فیزیکی فرمولاسیون های نانولیپوزومی حاوی ویتامین e بارگذاری شده با dha و epa انجام گرفت. مواد و روشها: نانولیپوزوم های خالی بر پایه دی پالمیتوئیل فسفاتیدیل کولین (dppc) با روش اصلاح یافته فیلم نازک لیپیدی و امواج فراصوت تهیه، سپس بارگذاری dha و epa با انکوباسیون در دمای حدود c°50 انجام شد. به منظور بهبود پایداری ویتامین e به برخی فرمول ها اضافه شد. مطالعه مقایسه ای فرمولاسیون ها بر اساس ترکیبات ویتامین e و متیل و پروپیل پارابن بر ویژگی های آنها از طریق ارزیابی با زتاسایزر، میکروسکوپ الکترونی روبشی (tem)، کالریمتری روبشی تفاضلی (dsc) و محاسبه درصد کارایی درون پوشانی d‏ha و epa صورت گرفت. بررسی پایداری فیزیکی با ارزیابی تغییرات کارایی درون پوشانی، اندازه ذرات، توزیع اندازه ذرات و شکل وزیکول های نگهداری شده به مدت 3 ماه در دماهای 4، 30 و с°40 انجام شد. یافتهها: یافته ها نشان داد که به طور موفقیت آمیزی بارگذاری d‏ha و epa در فرمولاسیون های بر پایه ویتامین e انجام شد و فرمولاسیون بهینه دارای کارایی درون پوشانی بالا (6/0±1/89 درصد و 4/1±96/81 درصد)، دارای اندازه ذرات (8/0±82 نانومتر) و توزیع اندازه ذرات (02/0±13/0) مناسب دربرداشتند (01/0p≤). نتایج آزمون های ارزیابی پایداری فیزیکی فرمولاسیون نانولیپوزومی حاملdha و epa ادغام شده با ویتامین e پس از نگهداری به مدت 3 ماه در دمای °c 4 مناسب بود. ارزیابی نانولیپوزوم های حامل امگا 3 بر پایه ویتامین e به وسیلهdsc و tem پدیده برهمکنش و انتشار dha و epa را در غشاء دولایه لیپیدی تایید کردند. نتیجه گیری: یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد که ادغام ویتامین e در فرمولاسیون نانولیپوزومی اثرات محافظتی و پایدارکننده چشمگیری بر میزانdha و epa بارگذاری شده در غشاء دو لایه لیپیدی و پایداری فیزیکی آن در برداشته است. افزودن ترکیبات محافظ به همراه ویتامین e موجب پایداری بیشتر ویژگی های فیزیکی فرمولاسیون لیپوزومی حاوی dha و epa نسبت به فرمول شاهد نگردید. واژگان کلیدی: dha، epa، لیپوزوم، پایداری فیزیکی، ویتامین e